Inspiratiemoment ‘Hoe burgerinitiatieven aan politiek doen’

Allemaal Politiek … niet alleen in een verkiezingsjaar nemen burgers initiatieven van onder uit omdat ze ervan overtuigd zijn dat de samenleving anders en beter kan georganiseerd worden. Door te doen, experimenteren ze met nieuwe spelregels. Ze zetten de kracht van persoonlijke verhalen in en brengen gelijkgezinden op de been, zowel online als offline.

Tijdens dit inspiratiemoment zetten we de schijnwerpers op burgerinitiatieven die bijdragen aan het publieke debat over hoe de samenleving moet ingericht worden. De ene doet dit explicieter dan de andere, de ene bedient zich van juridische strijd, de andere van kunst, de ene zoekt samenwerking, de andere houdt vast aan autonomie … maar allen geven ze invulling aan een politieke en kritische rol.

We nodigen iedereen uit om tijdens dit inspiratiemoment met elkaar in gesprek te gaan over de meerwaarde die democratische burgerinitiatieven als luis in de pels of als kanarie in de koolmijn de samenleving te bieden hebben.

Programma

• 09u30: Onthaal met koffie
• 10u00: Welkom – Burgerinitiatieven en politiserend werken: enkele reflecties – Nele Vanderhulst (Socius)
• 10u45: Pauze
• 11u00: Inspiratiesessie 1 – keuze uit vier sessies
• 12u30: Lunch
• 13u30: Inspiratiesessie 2 – keuze uit vier sessies
• 14u45: Pauze
• 15u00: ‘Verhalen van verandering’
  Sara Logghe gaat in gesprek met geëngageerde burgers over wat hen drijft om de samenleving te veranderen, over wat het betekent ‘aan politiek te doen’, ook in een lokale context als Gent, over de manieren waarop ze het – anders? – aanpakken. Schuiven mee aan tafel: Michiel De Baets (De Koer), Margot Delaet (Klimaatdichters), Jamila Channouf (De Gentse Lente) en Simon Clement (Actiecomité Bernadette Blijft).
  Dit afsluitend gesprek is tevens de opname van de laatste aflevering van de podcast Allemaal Politiek.
• 16u00: Netwerkdrink

De sessies

Maak hieronder je keuze uit vier verschillende sessies voor de inspiratiesessies 1 en 2.

Sessie 1: Een wereld van gemeenschappen – Floor Ziegler en Teun Gautier

Floor Ziegler en Teun Gautier zijn de auteurs van het boek ‘Een Wereld van Gemeenschappen’. Daarin nemen ze de lezer mee langs bijzondere plekken en mensen in Nederland en laten ze zien welke bijdrage gemeenschappen kunnen leveren aan maatschappelijke thema´s. Tijdens hun presentatie gaan ze in op hoe bewonersinitiatieven meer en beter kunnen samenwerken met elkaar en met overheden. Het programma SAMEN waarbij ze betrokken zijn, leverde een schat aan voorbeelden en inzichten op voor die samenwerking waar ze uitgebreid op ingaan. Op welke manier kunnen deze Nederlands bewonersinitiatieven inspirerend zijn voor Vlaanderen? Floor en Teun zijn alvast geïnteresseerd in de gelijkenissen èn verschillen die jullie opmerken.

Floor Ziegler komt uit de wereld van klassieke muziek. Ze is oprichter van de StadmakersCoöperatie en de Sociaal Creatieve Raad en speelt een belangrijke rol in de ‘bottom-up’ beweging in Nederland.
Teun Gautier heeft sporen in de politieke en bestuurlijke wereld. Hij is als bestuurslid betrokken bij verschillende coöperaties, verenigingen en stichtingen in Nederland.

Sessie 2: Het middenveld in een participatieve democratie  – prof. dr. Bram Verschuere

De laatste jaren nemen steeds meer lokale besturen initiatieven om individuele burgers nauwer te betrekken bij het beleid. Waar in de representatieve democratie de burger in de eerste plaats kiezer en consument is van publieke diensten, krijgt diezelfde burger in de participatieve democratie een actievere rol bij beleidsbeslissingen. Het wijzigt onvermijdelijk de relaties tussen lokale democratische actoren. Prof. dr. Bram Verschuere zoomt in op de manier waarop het middenveld naar deze evolutie kijkt. Onderzoek toont aan dat het middenveld, dat bestaat uit traditionele spelers maar ook burgerinitiatieven en wijkcomités met een minder lange geschiedenis, niet noodzakelijk eenzelfde kijk heeft op burgerparticipatie-instrumenten en verkiezingen. Hij gaat graag in gesprek met jullie over deze wijzigende relaties en welke andere manieren van samenwerking het vertrouwen in de democratie kunnen herstellen.

Prof. dr. Bram Verschuere is professor bestuurskunde en overheidsmanagement aan de Universiteit Gent. Hij schreef het boek ‘Politiek in tijden van Wantrouwen’ (2024) en is promotor van het multidisciplinair onderzoeksproject ‘veranderende lokale democratie’.

Sessie 3: Burgerinitiatieven maken de stad. Op stap met Pascal Debruyne

Met een politiserende bril op neemt Pascal Debruyne je mee langs verschillende burgerinitiatieven die van onderuit werken aan complexe kwesties die ze in hun dagelijkse leefomgeving tegenkomen. De Brugse Poort is een volkse wijk, jong en superdivers. De wijk is uitgegroeid tot een smeltkroes van culturen en leeftijden. Die grote diversiteit in de wijk wordt door de bewoners als heel verschillend ervaren. Het zorgt ook voor heel wat initiatief van mensen die een positief antwoord willen formuleren op diverse uitdagingen. Maak kennis met de Rode Lotus, de Protestantse Rabotkerk en Burgerplicht vzw.
Wie voor deze wandeling kiest, is op stap van 11u tot 15u. Een tweede sessie kan je bijgevolg niet kiezen.

Dr. Pascal Debruyne, zelf Gentenaar, is als docent en onderzoeker verbonden aan de Odisee Hogeschool en voorzitter van Uit De Marge vzw en Samenlevingsopbouw Gent.

Sessie 4: Wie is er bang van de boze burger?

Een stuk bos dat moet verdwijnen om de KMO-zone uit te breiden, de kerk die herbestemd wordt omdat er nauwelijks nog gelovigen de eredienst bijwonen, de uitbreiding van terrassen op het stadsplein ten voordele van de plaatselijke horeca… ingrijpende wijzigingen in de onmiddellijke leefomgeving van mensen roepen vaak heftige reacties op. Niet zelden vinden gelijkgestemden elkaar in een actiecomité en brengen ze een protestbeweging op de been. Maar hoe ga je hier mee om? Hoe zorg je ervoor dat er nog op een respectvolle manier tussen de verschillende partijen kan gepraat worden? Wat als juridische middelen worden aangewend? Vooraf ging Socius praten met enkele actiecomités. De ervaringen en inzichten legt Marc Jans, onderzoeker bij Socius, graag voor aan een expertenpanel: Raf Pauly, Veerle De Beuckeleer en Bram Vandromme.

Raf Pauly woont en werkt in Brussel. Sinds 1 april 2020 is het coördinator van BRAL – Citizen Action Brussels, een stadbeweging die ijvert voor een duurzaam Brussel. Voordien was hij assistent aan de vakgroep Bestuurskunde en Publiek Management aan de Universiteit van Gent waar hij de relatie tussen overheid en middenveld onderzocht.

Consulente Veerle De Beuckeleer versterkt netwerken en neemt soms de rol op van omgevingsbemiddelaar. Veerle heeft ervaring in beleidsvoorbereidend werk bij overheden, het begeleiden van organisatienetwerken en het management van lokale besturen. Ze is heel vertrouwd met lokaal sociaal en ruimtelijk beleid.

Bram Vandromme, na een carrière aan de balie van meer dan 15 jaar, transformeerde zijn advocatenkantoor, gespecialiseerd in omgevings- en adminsitratief recht, naar een bemiddelingskantoor waarmee hij bemiddelt in omgevings- en vergunningsconflicten.

Voor wie?

Sociaal-cultureel werkers, ambtenaren of andere professionals die samenwerken met burgerinitiatieven of aansluiting zoeken bij nieuwe dynamieken in de civiele samenleving.

Praktisch

• Het inspiratiemoment vindt plaats op donderdag 26 september van 9.30 u. tot 17 u. in De Koer in Gent (Brugse Poort – Meibloemstraat 86).
• De deelnameprijs bedraagt 70 euro, lunch inbegrepen.
• Houdt iets jouw inschrijving tegen, we helpen je graag verder.
• Contacteer Nele Vanderhulst voor meer informatie.

Inschrijven