7
Leerreis ‘De veerkracht van de civiele samenleving in Polen’
Socius organiseert opnieuw een leerreis rond internationale uitwisseling tussen sociaal-culturele praktijken. Van 7 oktober tot en met 10 oktober trekken we naar Warschau, Polen. We gaan er na hoe middenveldorganisaties veerkracht tonen in een civiele ruimte en democratie die onder druk staan.
Waarom Polen?
De keuze voor Warschau is bewust. Sinds de rechts-conservatieve partij PiS in 2015 aan de macht kwam, staan de Poolse democratie en rechtsstaat onder druk. Acht jaar lang probeerde de regering de civiele ruimte voor organisaties in te perken. Organisaties die opkomen voor democratie, de rechtsstaat, vrouwen-, LGBTQ+ of migrantenrechten, kregen het bijzonder hard te verduren. Het droogleggen van financiële bronnen, het inzetten van juridische middelen tegen actievoerders, het negeren van het middenveld als gesprekspartner voor beleid …
Toch tonen veel organisaties een enorme veerkracht. Tijdens de leerreis gaan we in gesprek met organisaties die de voorbije jaren tegenmacht opbouwden. Hoe blijven ze opkomen voor mensenrechten of grondrechten als het recht op vereniging? Welke strategieën ontwikkelen ze en hanteren ze? Hoe versterken ze vertrouwen van burgers in de civiele samenleving en strijdbaarheid voor de democratie? Hoe bouwen ze allianties op en onderhouden ze relaties met lokale en nationale overheden ondanks de moeilijk context?
We zoeken samen naar lessen uit de ervaringen en expertise van het Poolse middenveld. Wat kunnen we meenemen naar Vlaanderen en Brussel? Hoe scherpen hun ervaringen onze blik op evoluties hier? En waar moeten we extra waakzaam voor zijn?
Kennisdossier
‘De toestand van de civiele ruimte in België is niet alarmerend, maar er zijn wel waarschuwingssignalen’, zo luidt één van de conclusies van de onderzoekers in het kennisdossier dat Socius op 15 mei presenteerde tijdens de conferentie ‘Het vrijwaren van de civiele ruimte voor een vitale democratie’.
Met deze internationale leerreis willen we praktijkervaring en kennis aanboren en uitwisselen over hoe we kunnen omgaan met een veranderende civiele ruimte.
Wat mag je als deelnemer verwachten (ov.)?
- kennismaking met Warschau door de ogen van een stadsactivist
- gesprekken over het Recht op Protest en de ervaringen van verschillende organisaties (onder andere actief rond vrouwenkwesties) over mobilisatie, SLAPP …
- een ontmoeting met de Diplomatieke Vertegenwoordiging van Vlaanderen in Polen en de Baltische Staten waarbij je inzicht krijgt op welke manier zij hun diplomatieke rol opnemen in het bewaken van mensenrechten in Europa
- een daguitstap naar Lublin, een kleinere provinciestad met een grote instroom aan Oekraïense vluchtelingen waar we focussen op het thema migratie en de samenwerking met lokale overheden
- inzicht in hoe Poolse belangenbehartigers aan Europese beleidsbeïnvloeding doen rond LGBTQI+ rechten
- …
Wat verwachten we van jou als deelnemer?
- Je neemt vooraf het kennisdossier ‘De civiele ruimte vrijwaren voor een vitale democratie’ grondig door.
- Je neemt deel aan de voorbereidende sessie op maandag 15 september.
- Je legt een actieve en constructieve leerhouding aan de dag, zowel in de voorbereiding (formuleren van leervragen) als ter plaatse.
- Je reflecteert en rapporteert over opgedane inzichten, zowel in de eigen organisatie als in de Socius-media.
- Je bent bereid om achteraf nog mee te werken aan het doorontwikkelen van kaders en inzichten om de civiele ruimte in Vlaanderen en Brussel te versterken.
Voor wie?
- Je bent sociaal-cultureel werker, beleidsmedewerker of leidinggevende in een (sociaal-culturele) organisatie die bijdraagt aan een duurzame, inclusieve, solidaire en democratische samenleving.
- Je wil bijdragen een sterke civiele ruimte en zoekt inspiratie en goede voorbeelden die je daarbij in je eigen praktijk helpen.
- Als er meer dan 12 kandidaten zijn, geven we voorrang aan erkende sociaal-culturele volwassenenorganisaties of burgerinitiatieven en beperken we de deelname tot één persoon per organisatie.
- We stellen een diverse groep samen op basis van kennis, ervaring, motivatie en betrokkenheid bij maatschappelijke kwesties.
Infomoment
Op 2 juni organiseerden we een infomoment waarop we het opzet en de organisatie van de leerreis toelichtten. Je vindt hieronder de video en presentatie van die online bijeenkomst.
Wil je graag mee?
- De deelnameprijs bedraagt 500 euro (H/T vlucht, 3 nachten in éénpersoonskamer, maaltijden inbegrepen).
- Houdt iets jouw inschrijving tegen, we helpen je graag verder.
- We vliegen met LOT Polish Airlines vanuit Brusses Airport Zaventem op dinsdag 7 oktober om 10.15 u. (Warschau 12.20 u.). We zijn terug op vrijdag 10 oktober om 18.40 u. (vertrek in Warschau om 16.35 u.)
- Tot en met 23 juni (20 u.) kan je je hier kandidaat stellen om mee op leerreis te gaan.
- Uiterlijk vrijdag 27 juni hoor je of je mee kan.
- Contacteer Nele Vanderhulst of Staša Pavlović voor meer informatie.
Praktisch
4 bijeenkomsten
- Warschau
7 oktober 2025
9:00 tot 20:00 - Warschau
8 oktober 2025
9:00 tot 20:00 - Warschau
9 oktober 2025
9:00 tot 20:00 - Warschau
10 oktober 2025
9:00 tot 20:00
Locatie
Warschau
plac Konstytucji 1
Warszawa
Staša Pavlović