Personen met een handicap moesten het zien te redden met een pak minder zorg en ondersteuning tijdens de hoogdagen van de coronacrisis. Dat blijkt uit een bevraging van VFG vzw bij meer dan 600 personen met een handicap. Meer dan de helft van de bevraagden zag zijn of haar zorg drastisch afnemen na 13 maart. Die cijfers zijn verontrustend, want personen met een handicap zijn voor hun zorg vaak volledig afhankelijk van anderen.
Minimale zorg en ondersteuning
Ongeveer 58% van de bevraagden gaf aan dat hun zorg en ondersteuning sterk verminderd is tijdens de coronacrisis. Het meest problematisch waren de mogelijkheden tot dagopvang en woonondersteuning. Slechts 10 en 13% van de bevraagden kon er de afgelopen maanden gebruik van maken. Met andere soorten ondersteuning was het niet veel beter gesteld: amper 22% kon nog rekenen op ambulante of mobiele ondersteuning en 15% op oproepbare permanentie. Praktische hulp, zoals poetshulp of gezinshulp, scoorde nauwelijks beter. Slechts 1/3 kon er tijdens de lockdown nog een beroep op doen.
Een respondent: “Er is geen kortopvang, mijn begeleiding mag niet meer langskomen en ik heb enkel nog telefonisch contact. Thuiszorg mag van mijn ouders niet meer komen omdat zij haar handen niet waste. Daardoor wordt mijn kamer al heel de maand niet meer gepoetst, geen verschoning van mijn bed, de was wordt niet gedaan, geen hulp bij administratie waardoor rekeningen blijven liggen en ik aanmaningen krijg …”
De reden van het onderbreken van zorg en ondersteuning is vooral omdat social distancing niet kon verzekerd worden (35%). Bijna 20% kreeg te horen dat enkel het ontbreken van veiligheidsmateriaal, zoals mondmaskers, de oorzaak was. 16% kreeg helemaal geen reden voor de stopzetting.
Onduidelijke communicatie
Niet alleen het wegvallen van zorg en ondersteuning was een groot struikelblok voor personen met een handicap. Bijna 30% van de deelnemers vond dat de berichtgeving over de coronamaatregelen onduidelijk was, en velen hadden een tussenpersoon nodig om alle informatie te ‘vertalen’. Dat wijst op een groot probleem: een aanzienlijke groep mensen wordt onvoldoende bereikt en geïnformeerd.
Een respondent: “Mijn begeleiding doet echt haar best om het voor mij zo duidelijk mogelijk te maken maar ik vind dat het nieuws op tv en op de radio zó verwarrend is want dan zeggen ze het zo en dan weer anders.”
Zorgwekkende resultaten
Het is duidelijk dat personen met een handicap uit de boot vallen tijdens de coronacrisis. “We vinden het zorgwekkend dat een kwetsbare groep nu nog extra moet inboeten aan zorg en ondersteuning”, vertelt Sophie Beyers van VFG. “Niet alleen komt alle zorg zo plots op de schouders van familie terecht, soms krijgen personen met een handicap eenvoudigweg niet alle ondersteuning die ze nodig hebben.”
Bovendien mogen we andere gevolgen van de coronamaatregelen niet onderschatten. Sophie Beyers: “Als één op drie aangeeft dat ze de communicatie van de overheid en lokale instanties niet begrijpen, wijst dat op een probleem. De sociale contacten van personen met een handicap zijn enorm beperkt door de coronacrisis, dus we kunnen er niet van uitgaan dat iedereen zomaar extra uitleg kan krijgen. Informatie moet voor iedereen toegankelijk zijn.”
VFG pleit er dan ook voor om beter voorbereid te zijn in de toekomst. Sophie Beyers: “Als een lockdown in de toekomst opnieuw nodig blijkt, mogen we personen met een handicap niet opnieuw in de steek laten. We kunnen niet vragen dat hun informele netwerk alle zorg en ondersteuning opvangt. We moeten ervoor zorgen dat personen met een handicap de ondersteuning én informatie krijgen die ze nodig hebben. Ook moeten we vermijden dat een heropstart van zorg en ondersteuning te lang op zich laat wachten. Het ‘nieuwe normaal’ waar we vandaag allemaal terug in zitten, geldt nog niet voor alle personen met een handicap.”
