Technologie en innovatie. De twee gaan hand in hand: als je wilt innoveren, heb je technologie nodig. Dat is zeker niet minder waar in de socialprofitsector. Maar hoe gaan we om met technologische ontwikkelingen? Halen we er wel alles uit wat erin zit voor onze werking? In deze blogpost werpen we een blik op de vijf belangrijkste technologietrends die zich het komende jaar aftekenen. Helemaal op maat van sociaal-culturele organisaties.

1. Doelgroepen verfijnen

We beschikken over steeds meer data over onze doelgroepen: deelnames aan activiteiten, activiteitenevaluaties, online statistieken (nieuwsbrieven, Facebook, website, Google Analytics, …), resultaten van enquêtes, donaties, … Een schat aan informatie, maar we doen er te weinig mee. Vaak blijven die data in een of andere ‘silo’ binnen de organisatie hangen. En dat is zonde, want je leert je (potentieel) publiek liefst zo goed mogelijk kennen zodat je gericht en op maat kan communiceren.

Een handige tool: Mailchimp. Hiermee kan je je marketinginspanningen al voor een stuk automatiseren. Door bepaalde repetitieve taken te elimineren komt er tijd vrij voor ander werk. Ook kan je je doelpubliek met zo’n tool in verschillende segmenten opdelen op basis van gedrag, voorkeuren, regio en vroegere deelnames. Deze informatie kan je dan gebruiken om in te spelen op specifieke interesses (en zo spam beperken), om nieuwe abonnees aan te spreken, follow-upmails te automatiseren, ….

Ook CRM (Customer Relationship Management) past perfect in dit plaatje. CRM-systemen zoals Salesforce, CiviCRM, ThreeAndMore zijn je klantendatabase. Ze geven je een overzicht van je huidige en toekomstige gebruikers en hun geschiedenis om hen gericht op te volgen. Zo kan je deelnemers aan een bepaalde activiteit gemakkelijk identificeren en aanspreken, bijvoorbeeld om lid te worden van een Facebookgroep rond datzelfde thema.

2. Impact meten met data

Een ding is zeker: de digitale transformatie schrijdt met rasse schreden verder. En ook de taak van de IT-medewerker in je organisatie zal binnenkort meer omvatten dan ‘de technologie aan de praat houden’. Er komt een verschuiving van het zuiver operationele naar het digitaal bijdragen tot de organisatiedoelen.

Om aan deze hoge verwachtingen te voldoen is een volledig zicht op de organisatieactiviteit nodig. De verschillende systemen die we gebruiken – en de bijhorende data – moeten we integreren zodat die eenvoudig toegankelijk zijn voor alle medewerkers. De inhoudelijke stafmedewerker kan bijvoorbeeld veel leren uit data van de IT- of communicatiemedewerker, en omgekeerd. Een centraal en dynamisch datasysteem zorgt ervoor dat we op élk moment – en niet enkel bij de publicatie van het jaarlijkse voortgangsrapport – het verloop van acties kunnen evalueren en bijsturen met het oog op onze strategische organisatiedoelstellingen.

Zo’n evicence-based benadering toepassen om te begrijpen hoe je tussenkomsten een impact hebben op je doelgroep is iets wat je moet leren. Jouw taak voor 2019: een plan uittekenen om betekenisvolle kwalitatieve en kwantitatieve data te verzamelen. De tijd die vrijkomt door bijvoorbeeld te investeren in een CRM-systeem dat de administratieve taken vereenvoudigt kan je dan gebruiken om een strategie uit te stippelen voor de verzameling van rapporten over data en impactmeting. Impact meten vereist vooral een goed geplande en brede benadering. Een goed startpunt? Verhalen van leden, deelnemers en vrijwilligers verzamelen én delen via blogposts of op sociale media.

3. Compleet in the cloud

Werk je nog niet met een clouddienst? Dan is 2019 hét jaar om ermee te beginnen. Door in de cloud te werken staan je gegevens niet langer (enkel) op de harde schijf van je computer, maar ook op een beveiligde online omgeving. Denk maar aan toepassingen zoals Dropbox, Google Apps/Drive en Office365/Sharepoint. In de cloud zijn je data veilig geback-upt én overal bereikbaar, dus ook voor freelancers en thuiswerkers.

Voordelen legio dus. Toch leeft er bij sommige organisaties nogal wat weerstand. Ze vertrouwen de cloudoplossingen niet of zien op tegen het terugkerende abonnementsgeld. Totaal onterecht, want clouddiensten zijn over het algemeen goedkoper dan de klassieke systemen. Ze bevatten bovendien meer functionaliteiten, bieden een betere toegang tot data én zijn gemakkelijker te integreren met andere tools en technologieën.

Denk je nu ‘de cloud, een trend? We doen dit al jaren’? Stel jezelf dan de vraag of je er ook alles uithaalt wat erin zit. Een correct (lees: efficiënt) gebruik van de cloud is nog niet zo vanzelfsprekend als je zou denken. Nog altijd zijn we geneigd om bestanden uit de cloud te downloaden naar ons bureaublad in plaats van er online op verder te werken en zo tijd te besparen. Dit is belangrijk als je met meerdere collega’s in eenzelfde file werkt of feedback aan elkaar moet geven. Jouw to do voor 2019: compleet in de cloud werken.

4. ‘Fygitaal’ in plaats van digitaal

Facebook, Instagram, Twitter, WhatsApp, Pinterest. De obsessie met sociale media roept vragen op rond onze mentale gezondheid en privacy. Facebook en Instagram ontwikkelden zelfs tools om gebruikers te helpen hun socialmediagedrag onder controle te houden. Tegelijk gaan ze wel vrolijk door met het verhandelen van onze persoonlijke data die we met z’n allen online te graaien gooien. Denk maar aan de ’10 Year Challenge’ die je nu op Facebook, Instagram en Twitter ziet. Deze ogenschijnlijk onschuldige memes zijn volgens digitale experten mogelijk dé manier om data te verzamelen om algoritmes voor gezichtsherkenning, leeftijdsprogressie en leeftijdsherkenning te trainen.

Naast deze ethische kwesties zien we dat het organische bereik van sociale media – dit zijn bezoeken of likes die niet via advertenties of betalende berichten komen – gestaag daalt en dat Twitter steeds meer de reputatie van ‘ruziemakersplatform’ krijgt. Kortom, sociale media worden steeds minder interessant als communicatiekanaal.

In 2019 verleggen we onze focus: sociale media blijven belangrijk, maar we diversifiëren onze communicatie door op verschillende kanalen in te zetten. Denk aan een mediamix van mailings, blogposts, video’s, face to face contacten, meet-ups, … We gaan met andere woorden op zoek naar een ‘fygitaal’ evenwicht tussen fysieke contacten en digitale media. Nodig bijvoorbeeld vrijwilligers uit om hun verhalen te delen en zet daarvoor verschillende kanalen in. Zorg er wel voor dat je een consistente boodschap uitdraagt over alle kanalen heen.

5. Samen innoveren en investeren

Investeren kost nu eenmaal geld. Dat geldt zeker voor digitale innovatie. Waar het voor een individuele organisatie niet haalbaar is om een bepaalde digitale dienst te ontwikkelen, lukt het misschien wel door samen te werken. Een mooi voorbeeld: SafeChat Silicon Valley. Dat is het eerste collectief beheerde initiatief voor peer counseling voor slachtoffers van huiselijk geweld in Californië. Misschien zijn zo’n genetwerkte initiatieven ook bij ons mogelijk? Het lijkt alleszins een natuurlijke evolutie voor het gebruik van technologie in non-profitorganisaties.

Samen investeren in softwareprojecten kan bovendien een antwoord bieden op de zorgen die velen zich – terecht – maken over het bezit en gebruik van onze persoonlijke data. Een stuk van de oplossing ligt in de keuze voor ‘open source-software’. Dat zijn toepassingen waarvan de broncode vrij beschikbaar is en door een wereldwijde community onderhouden wordt. Kiezen voor open source-software beperkt het risico op ‘vendor lock-in’ – jouw technische partner is niet de enige die met de software overweg kan – en draagt bij tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. De publieke middelen die je inzet om digitale projecten te realiseren vloeien namelijk terug naar de gemeenschap en niet naar een clubje aandeelhouders van grote softwarebedrijven in ‘Silicon Valley’.

Voor zo goed als alle populaire digitale producten en diensten zijn open source-alternatieven beschikbaar. Denk aan participatieplatformen als DemocracyOS, Decidim en Loomio. Een alternatief voor Facebookgroepen? Humhub. Ter vervanging van Google Analytics kan je Matomo installeren. En in de plaats van Google Docs, Microsoft Sharepoint of Dropbox kan je Nextcloud inzetten.

Leestips

Wil je graag nóg meer weten over de digitale transformatie in onze sector? Ga zeker eens kijken op www.scoop.it/t/innovatie.