19
2017
Naar meer cultuurparticipatie met Pretloket
Pretloket van Recht-Op vzw organiseert regelmatig laagdrempelige ontmoetingsmomenten voor mensen uit maatschappelijk kwetsbare groepen en sloopt samen met hen drempels die hun cultuurparticipatie in de weg staan. Pretloket biedt een heel aanbod aan cultuur, sport en vrije tijd.
Ontmoeting en netwerkverbreding in een veilige omgeving
Pretloket is geen loket zoals je dat doorgaans kent. Je moet er geen nummertje trekken en er is geen kassa met een raampje tussen verkoper en klant. Wel een ruimte waar mensen kunnen zitten, iets drinken en ongedwongen met elkaar kunnen praten. De sfeer in Pretloket is informeel, veilig en gezellig. Bezoekers lezen er niet alleen de ‘pretgazet’, ze proeven er ook een vleugje cultuur, sport of vrije tijd: een workshop, een expo, uitleg over allerlei lokale projecten zoals een samenleesgroep en nog veel meer. Reserveren hoeft niet.
De vrijwilligers van Pretloket verwelkomen de bezoekers en stellen hen op hun gemak. Ze helpen bij het zoeken naar een leuk en gepast aanbod. Ze overlopen samen praktische informatie over de uitstappen waar de bezoekers zich voor inschrijven. Dat alles maakt een bezoek aan het pretloket zeer laagdrempelig, ook als je er voor het eerst langskomt. Elke laatste week van de maand opent Pretloket haar deuren op enkele vaste plaatsen. Ook die regelmaat en herkenbaarheid verlaagt de drempel om langs te komen.
Praktische en mentale drempels wegwerken
Mensen in armoede hebben vaak het gevoel dat cultuur niets voor hen is. Ze plannen ook zelden hun vrije tijd. Dat kan ook niet anders als je het gevoel hebt dat je er op veel plaatsen niet echt bij hoort. Dit gevoel en nog veel meer ‘mentale drempels’ maakt Pretloket bespreekbaar. De vele ervaringsdeskundigen uit de groep vrijwilligers spelen daarbij een belangrijke rol. Zij delen hun eigen ervaringen aan de bezoekers:
“Vroeger dacht ik dat opera enkel voor rijke mensen was.”
“De eerste keer dat ik mij inschreef voor een uitstap stuurde ik mijn kat. Wat moest ik aandoen? Welke bus moest ik nemen? Moet je iets drinken tijdens de pauze? Al die vragen spookten door mijn hoofd.”
Mensen in armoede hebben vaak het gevoel dat cultuur niets voor hen is.
Sommige nieuwe bezoekers stellen veel vragen. De meeste bezoekers zijn, zeker de eerste keer, eerder zwijgzaam of zeggen dat ze niet geïnteresseerd zijn. Zo gaan ze de confrontatie met de vele vragen uit de weg. De vrijwilligers van pretloket herkennen dat en gaan op een vriendelijke en ongedwongen manier het gesprek aan. Vele bezoekers schrijven zich bij een eerste bezoek nog niet in voor een uitstap. Dat is geen probleem. Velen van hen komen terug en werken zo in Pretloket stap voor stap mentale drempels weg.
Pretloket biedt altijd ter plaatse een activiteit aan om te ontdekken. Daardoor blijven bezoekers langer zitten. Ze vertellen aan elkaar wat ze van de activiteit vinden. De vrijwilligers pikken hier gretig op in en gaan een gesprek aan over cultuur, sport en vrije tijd. Bezoekers die nog niet inschreven op het aanbod horen anderen over hun ervaringen praten. Dat geeft meestal goesting om een keertje mee te gaan, al was het louter uit nieuwsgierigheid. Mensen in armoede spreken in hun eigen netwerk zelden over zulke dingen. In Pretloket kan dat en dat motiveert. Pretloket geeft iedereen de tijd en de ruimte die nodig is om mentale drempels te overwinnen. Pas wanneer een bezoeker er klaar voor is, bespreekt Pretloket ook praktische drempels zoals vervoer, kinderopvang of de keuze voor een geschikt aanbod. Wie inschrijft, krijgt een dag op voorhand telefonisch een herinnering. Ervaren deelnemers halen nieuwe deelnemers thuis op of ze nemen samen de bus. In de pretgazet biedt Pretloket ook groepsuitstappen aan. Dan gaat een cultuurwerker van Pretloket mee en vertrekt de groep samen naar een voorstelling of een activiteit.
Verzelfstandiging aanmoedigen
Pretloket biedt ook uitstappen aan waar je met de A-kaart naartoe kan. Die A-kaart biedt mensen met een VT-statuut kortingen aan voor vrijetijdsactiviteiten in Antwerpen. Tijdens zulke uitstappen maken de nieuwe deelnemers samen een A-kaart aan en legt Pretloket uit hoe het systeem werkt. Wanneer de bezoekers hiermee vertrouwd zijn, moedigt Pretloket hen aan om zelf met de A-kaart hun weg te zoeken in het aanbod. Zo verruimen ze hun mogelijkheden en ontdekken ze dat er meer is dan wat ze in de pretgazet lezen.
Werken aan drempels vraagt tijd. Mensen worden stapsgewijs sterker.
Pretloket ondersteunt ook daarbij door bijvoorbeeld samen een activiteit te zoeken en te kiezen of samen tickets te reserveren. Net omdat Pretloket een ruimte biedt waar bezoekers op hun gemak zijn, is het een geschikte uitvalsbasis om het ruimer vrijetijdsaanbod te ontdekken. Daar en dan krijgen mensen in armoede tijd om na te denken over alle praktische stappen en voorbereidingen. En Pretloket helpt hen waar nodig.
Werken aan drempels vraagt tijd. Mensen worden stapsgewijs sterker. Maand na maand opent Pretloket haar deuren zonder een tempo op te leggen, zonder dwingende verwachtingen te stellen. Dat is de grootste meerwaarde.
Meer info
Wil je meer weten over Pretloket? Neem dan contact op met Danny Jacobs van Recht-Op vzw.
Over deze bijdrage
Deze bijdrage kwam tot stand tijdens de vorming ‘Jouw praktijk op papier’ die Socius najaar 2016 organiseerde. Dit jaar gaat de vorming door op 29 september en 27 oktober. Surf naar de agenda van Socius voor meer informatie.
