Big data
Door de toename van sensoren, dataopslag en toenemende rekenkracht ontstaat ‘big data’. Dit zijn datasets die we als mens niet meer georganiseerd kunnen analyseren en interpreteren. Slimme algoritmes helpen hierbij. Met behulp van kunstmatige intelligentie zal deze data onze leefwereld steeds beter voorspelbaar en bestuurbaar maken. Deze ontwikkeling roept vragen op ten aanzien van de ‘macht’ van data. Naast overheden (bv. in kader van ontwikkeling naar smart cities) maken ook bedrijven meer en meer gebruik van big data-analyse.
In 2020 analyseerde 8% van de bedrijven in het Vlaamse Gewest met 10 of meer werknemers zelf eigen big data uit slimme apparaten of sensoren. Daarnaast maken andere bedrijven ook gebruik van externe serviceproviders voor de analyse van data die het bedrijf zelf verzamelt en in bezit heeft.
Nog meer bedrijven uit het Vlaams Gewest met 10 of meer werknemers (23%) analyseerde in 2020 big data uit om het even welke bron, dus ook uit andere dan eigen bronnen. Dat zijn meer bedrijven dan in 2016 en 2018. Het gaat dan onder meer ook om big data afkomstig van smartphones of sensoren, van geolocatie van draagbare toestellen of van sociale media.
Grote ondernemingen doen meer zelf eigen big data-analyse uit eigen slimme apparaten en sensoren. In 2020 deden 37% van de bedrijven in het Vlaams Gewest met meer dan 250 werknemers aan eigen big data-analyse.
Een meerderheid van de grote bedrijven (55% van de bedrijven met meer dan 250 werknemers) deed in 2020 aan big data analyse uit om het even welke bron.
Social media en geolocatie van draagbare toestellen waren in 2020 de meest populaire bronnen om aan big data-analyse te doen.
De populariteit van allerlei onlinediensten neemt toe samen met de bezorgdheid voor privacy, transparantie en controle over persoonlijke data. Het toenemende belang van data voor economische en maatschappelijke doeleinden leidt ertoe dat we anders gaan denken over de waarde en toegankelijkheid van data. Data is big business geworden. Burgers, bedrijven en overheden claimen data-soevereiniteit en willen bewuste keuzes kunnen maken ten aanzien van gegevens die ze aan anderen beschikbaar stellen. Daartoe wordt steeds meer regels ingevoerd en afspraken gemaakt. Toch maakt de helft van de Vlamingen maakt zich nog zorgen om hun online privacyen 70% stoort zich aan bedrijven die hierover niet transparant zijn.[1]
In 2021 had 60% van de inwoners van het Vlaamse Gewest van 16 tot 74 jaar minstens 1 internetactiviteit uitgevoerd om de toegang tot persoonlijke gegevens te beheren. De meest voorkomende acties hebben betrekking op het beperken of weigeren van toegang tot de eigen gegevens: het weigeren van het gebruik van de eigen persoonlijke gegevens voor reclamedoeleinden (44%), het beperken of weigeren van de toegang tot de eigen geografische locatie (40%) en het beperken van de toegang tot het eigen profiel of inhoud op sociale netwerken of op clouddiensten voor het online opslaan van gegevens (31%). Het lezen van het privacy beleid (21%) of het controleren van de veiligheid van de website (23%) vooraleer persoonlijke gegevens in te voeren gebeurde ongeveer door een vijfde van de bevolking. 9% vroeg aan websites of zoekmachines om hun persoonlijke gegevens aan te passen of te verwijderen.
[1] imec.digimeter 2022 (https://www.imec.be/sites/default/files/2023-03/imec_digimeter_2022.pdf)