Geopolitieke ontwikkelingen

In de eerste 25 jaar na het einde van de Koude Oorlog waren de machtsverhoudingen min of meer voorspelbaar en woedde de ‘globalisering’ volop. Vandaag lijken we in een andere fase te zijn aanbeland. Invloedssferen verschuiven. Nieuwe mogendheden komen op, de gevestigde machtscentra vechten om hun ‘plaats onder de zon’ te behouden. Geopolitieke spanningen wereldwijd lopen op. Sommige veranderingen op het wereldtoneel zijn hoopvol, anderen wekken eerder onrust.

We bespreken kort 9 verschuivingen die de wereld van nu en morgen mee bepalen. Voor de meeste sociaal-cultureel volwassenenorganisaties spelen die verschuivingen op de achtergrond, ook al beïnvloeden ze andere meer nabije ontwikkelingen (die verder in deze wegwijzer aan bod komen). Toch komen die ‘geopolitieke’ verschuivingen dicht bij de kern van de missie van sommige andere sociaal-cultureel volwassenenorganisaties.

Wereldwijde inflatie zet markten onder druk, brengt stijgende kosten met zich mee voor consumenten en vormt een bron voor sociale onrust op verschillende plaatsen in de wereld.
De stijgende vraag naar grondstoffen gaat gepaard met economische, ecologische en sociale uitdagingen en draagt bij tot machtsverschuivingen in de wereld.
Terwijl de spanningen tussen China en de VS groter worden, probeert Europa zich onafhankelijker op te stellen. Komt het echt tot een handelsoorlog tussen China en de VS, dan zal dat volgens waarnemers wereldwijd een grote invloed hebben.
Conflicten en spanningen in en tussen landen, verspreid over de wereld en sinds kort ook dichtbij, in Oekraïne, leiden tot humanitaire crises en dragen niet echt bij tot het beperking van de opwarming van de aarde.
Het ideaalbeeld van een open, globale en democratische wereld staat onder druk door de opkomst van autocratieën, protectionisme en nationalisme.
Digitalisering en social media bieden internationaal tal van nieuwe mogelijkheden, maar zetten overheden en internationale samenwerkingsverbanden ook op scherp in strijd tegen fake news, cybercriminaliteit, informatieoorlog en oneerlijke handelspraktijken.
De kloof tussen het Globale Noorden en het Globale Zuiden gaat samen met verschillende belangen en prioriteiten tijdens internationale onderhandelingen en plaatst ‘dekolonisatie’ steeds nadrukkelijker op de internationale agenda.
Internationale onderhandelingen, hoe moeizaam ze soms ook verlopen, dragen bij tot veranderingen in beleid in antwoord op actuele uitdagingen en risico’s zoals de opwarming van onze planeet.

Terug naar Civiel actorschap in een wereld in verandering