Verstedelijking
Gedurende het grootste deel van de menselijke geschiedenis leefden de meeste mensen over de hele wereld in kleine gemeenschappen. In de afgelopen eeuwen – en vooral in de laatste decennia – is dat drastisch veranderd. Er is een massale volksverhuizing gebeurd van het platteland naar stedelijke gebieden. Ondertussen woont meer dan 4,3 miljard mensen in stedelijke gebieden. Dat zijn er sinds 2007 wereldwijd meer dan mensen die op het platteland leven.
Op basis van prospecties nemen we aan dat die evolutie zich de komende jaren nog zal doorzetten. Het aantal stadsbewoners zal toenemen, terwijl het aantal plattelandsbewoners zal afnemen.
Door zijn centrale ligging in Noordwest-Europa en status van Europese hoofdstad is Brussel al langer een metropool. Brussel huisvest de belangrijkste instellingen van de Europese Unie en de NAVO. In Brussel vinden we de grootste concentratie van diplomaten ter wereld. De as Brussel-Antwerpen vormt bovendien de economische ruggengraat van de zogenaamde Vlaamse Ruit: een stedelijk gebied rond en tussen Brussel, Gent, Antwerpen en Leuven met daarbinnen tal van kleinstedelijke gebieden zoals Mechelen, Lier, Aalst, Dendermonde, Lokeren en Sint-Niklaas. Dat gebied is een van de dichtstbevolkte gebieden in Europa.
De toename van de bevolking en de tewerkstellingsgroei brengt ook elders in Vlaanderen verstedelijking met zich mee. We kunnen Vlaanderen opdelen in drie gebieden: verstedelijkt, randstedelijk en landelijk gebied.
- Verstedelijkte gebieden kennen een hoog ruimtebeslag en een hoge activiteitsgraad (hoge bevolkingsdichtheid en/of hoge tewerkstellingsdichtheid).
- Ook randstedelijke gebieden kennen een hoog ruimtebeslag, terwijl de activiteitsgraad relatief lager is dan in verstedelijkte gebieden.
- Landelijke gebieden hebben een laag ruimtebeslag of een hoog ruimtebeslag in combinatie met een lage activiteitsgraad (lage bevolkingsdichtheid en/of lage tewerkstellingsdichtheid).
Ongeveer 41% van de Vlamingen woont in verstedelijkt gebied (7% van het grondgebied, oranje op de kaart hieronder) en 22% in randstedelijk gebied (14% van het grondgebied, paars op de kaart hieronder). Buiten de Vlaamse Ruit vinden we ook in de driehoek tussen Roeselare, Kortrijk en Waregem, in en rond Brugge, Oostende en Turnhout, in en tussen Hasselt en Genk en op de as Geel-Mol-Lommel stedelijke en randstedelijke concentraties. 37% van de Vlamingen woont tenslotte landelijk (79% van het grondgebied, groen op de kaart hieronder).
