De Trefdag sociaal-cultureel werk is het jaarlijkse inspiratie- en ontmoetingsevenement voor alle professionals uit de sector van het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Paul Verhaeghe opende de editie 2016 met een druk bijgewoonde lezing over burnout en depressie.

Paul Verhaeghe is professor aan de universiteit van Gent en auteur. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar de invloed van maatschappelijke veranderingen op psychologische en psychiatrische moeilijkheden. De geschikte persoon dus om enkel prangende vragen aan voor te leggen:

• Wat loopt er verkeerd in onze hedendaagse samenleving?
• Waarom is dat zo?
• Wat kunnen we eraan doen?

Professor Verhaeghe begint zijn betoog met een analyse van het verschijnsel burnout. Hij legt uit hoe het komt dat net de meest gemotiveerde werknemers eronderdoorgaan, en hoe een verlies aan autonomie en het te weinig krijgen van waardering daar een rol in spelen. Belangrijk daarbij is dat je burnout niet enkel op zichzelf moet bekijken, maar vooral als onderdeel van een ruimere problematiek.

Het neoliberalisme dat onze huidige samenleving kenmerkt speelt daar volgens hem een centrale rol in. De maatschappelijke spiegels die onze identiteit vormen zijn zo ingrijpend veranderd dat mensen er angstig en depressief van worden. De nadruk ligt steeds eenzijdiger op individualisme en economisch nut en steeds minder op verbinding maken.

Je merkt dat ook in het gewone taalgebruik: vroeger “engageerden” mensen zich in een relatie, nu “investeren” ze erin. Vroeger wenste je iemand “veel geluk”, nu is dat “veel succes” geworden.

De oplossing? Verbinding maken met anderen. De mens is immers fundamenteel een sociaal wezen.

Alle presentaties van de Trefdag 2016 vind je terug op blogs.scw.be/trefdag2016.