5
2015
Stilte! Een nieuw geluid
In een maatschappij die beheerst wordt door versnelling, productie, consumptie en door een fixatie op het meten van resultaten en competenties, is het bijna onvermijdelijk dat stress en spanning bij heel wat mensen de bovenhand nemen. Waerbeke vzw brengt een stiltebeweging op gang, als tegenwicht voor deze fast lane in onze samenleving.
Burgers voor stilte
Depressie, burn-out, overmedicalisering, zelfdoding… de kranten staan er elke dag vol van. Waerbeke is ervan overtuigd dat er te weinig maatschappelijke energie, aandacht en waardering is voor de innerlijke cultuur van mensen. Het vinden van een nieuwe balans, een evenwicht tussen de fast lane en de slow lane, is nodig.
De beweging ontstond in 2001 nadat enkele gemotiveerde bewoners en sympathisanten na een proefproject rond het eerste stiltegebied Dender-Mark een kans zagen om een burgerbeweging op gang te brengen rond stilte, rust en ruimte. Sindsdien ontwikkelt, organiseert en stimuleert Waerbeke concrete projecten met partners uit allerlei disciplines. Ook informeert en sensibiliseert zij verschillende doelgroepen in heel Vlaanderen en biedt vorming en ondersteuning. Centraal staat het koesteren en bevorderen van de beleving van stilte, rust en ruimte als voorwaarde tot leefkwaliteit.
Samen op wandel gaan
De organisatie gaat op zoek naar hoe stilte met beperkte mogelijkheden en middelen maatschappelijk inzetbaar gemaakt kan worden. Door samenwerkingen aan te gaan met partners, hen te inspireren en samen met hen een vertaalslag te maken naar het brede publiek.
Zo is er de inmiddels 8 jaar durende samenwerking met Vormingplus Kempen die startte na een toevallige ontmoeting: een medewerkster van Vormingplus Kempen raakte aan de praat met de coördinator van Waerbeke op een vergadering, werd geïnspireerd en ging op zoek naar partners in de omgeving om een eigen stiltewerking op te zetten.
Uit een eerste ‘klankbordontmoeting’ met een twintigtal mensen uit verschillende disciplines waarbij de visie en methodiek van Waerbeke werd besproken, groeide een publicatie met bijdragen van de deelnemers. Een studiedag rond stilte volgde, waarna vervolgens een ‘stilteplatform’ op gang werd getrokken.
“Het belangrijkste van het hele project is dat je zo veel mogelijk mensen laat nadenken over hoe wijzelf leven en omgaan met tijd, met andere mensen, met producten, met de hele samenleving…”
Christa Truyen, Vormingplus Kempen
De leerling wordt de leraar
De voornaamste partners van Vormingplus Kempen zijn de gemeente Oud-Turnhout en Natuurpunt Educatie. Samen werken zij aan een praktijkgemeenschap rond stilte en rust in de Kempen: door sensibilisering, kennisdeling, informatieverstrekking en het organiseren en bundelen van activiteiten en projecten binnen de regio. Telkens met Waerbeke als inspirator en uitvalsbasis voor ondersteuning.
Zo was er bijvoorbeeld ‘Point Zero’, een traject van workshops voor EVA, een multiculturele vrouwenorganisatie uit de regio Turnhout. Dertien vrouwen gingen op zoek naar de pauzetoets in hun drukke leven van alledag. Het was voor hen de eerste keer dat ze met elkaar over dit thema spraken. Hun zoektocht gaven ze weer in digitale klanken en beelden, tijdens een toonmoment bij vrienden en familie.
Cultuur maken
Zo ontstaat een dynamiek tot het maken van een nieuwe cultuur. Een dynamiek die begint bij individuele betrokkenheid en passie bij het stilteverhaal. Die groeit bij het delen van de eigen ervaring met andere mensen en andere culturen. En die verder gevoed wordt en uitdijt door de wisselwerking tussen plekken, praktijken en personen.
“De grote opgave voor vandaag en morgen is: ophouden met het stapelen van zichtbare dingen. Laten we vooral voeding geven aan de innerlijke cultuur van mensen en daar collectief op inzetten.”
Dirk Sturtewagen, coördinator Waerbeke
Over dit artikel
Dit artikel is een bewerking van de bijdrage van Patrick De Rynck uit de Socius-publicatie ‘Vertellen. Maatschappelijk innoveren vanuit sociaal-cultureel perspectief.’.