ABC

sociaal-cultureel werk

Mensen maken het sociaal-cultureel werk

Deelnemers

Ongeveer 20% van de volwassen bevolking in Vlaanderen en Brussel is actief betrokken bij activiteiten uit het sociaal-culturele volwassenenwerk. Dat betekent dat jaarlijks minstens 1.250.000 mensen deelnemen aan activiteiten.

Onderzoek leert dat de gemiddelde leeftijd van alle deelnemers aan het sociaal-cultureel volwassenenwerk bijna 64 jaar is. 63,2% zijn vrouwen, 58% beschikt over een diploma hoger onderwijs en 9,6% heeft een migratieachtergrond.

De redenen die mensen aanhalen voor hun participatie zijn verschillend: zelfontplooiing, ontmoeting, altruïsme en ontspanning. Maar vaak gaat het over een combinatie van drijfveren.

Ook de betekenis en waarde die ze aan hun participatie hechten is verscheiden: mensen ontmoeten met gelijke interesses, bijleren van nieuwe dingen, ontmoeten van mensen die men anders nooit zou ontmoeten, amuseren en ontspannen, positief bijdragen aan iets dat belangrijk is.

Vrijwilligers

Vrijwilligers zijn het onmisbare cement van het civiel sociaal-cultureel werk. Erkende sociaal-culturele volwassenenorganisaties alleen al kunnen rekenen op meer dan 200.000 vrijwilligers. Hoewel sommige organisaties slechts enkele tientallen vrijwilligers hebben, zijn er ook voorbeelden van verenigingen die duizenden vrijwilligers tellen.

Hun inzet varieert van het verzorgen van administratieve of logistieke taken tot het organiseren van activiteiten en het opnemen van bestuursfuncties. Op die manier nemen ze niet alleen een ondersteunende functie op, maar sturen ze vaak ook de organisatie.

Burgerinitiatieven hebben zelden betaalde medewerkers in dienst en drijven vaak alleen op vrijwillige inzet, ook al spreken ze zelf niet altijd over vrijwilligers. Zij zien zich meer als ondernemers of initiatiefnemers ook al zijn ze actief in hun vrije tijd en worden ze niet betaald voor hun inzet.

Beroepskrachten

Sociaal-cultureel werkers zijn professionals die mensen, groepen en gemeenschappen methodisch ondersteunen bij doelgerichte veranderingsprocessen. Ze handelen niet in hun eentje maar verbinden hun expertise en ervaring met burgers, andere professionals en een samenleving in verandering.  

Het sociaal-cultureel volwassenenwerk kent een grote variatie in het aantal beroepskrachten per organisatie. Gemiddeld telt elke organisatie 17 betaalde medewerkers, goed voor bijna 15 voltijdse equivalenten. Maar de helft van de organisaties heeft slechts maximaal 9 voltijdse equivalenten in dienst.

In 2023 telde de sector van het sociaal-cultureel volwassenenwerk 2.120 beroepskrachten. 73,4 % is vrouwelijk, 79,3% beschikt over een diploma hoger onderwijs en 81,3% van de werknemers is van Belgische herkomst.

De rollen die deze professionals vervullen, zijn zeer divers. Zo’n 70% van hen is inhoudelijk medewerker (coördinatoren, educatief medewerkers, sociaal werkers, vrijwilligerscoaches, …), terwijl 30% ondersteunende taken opneemt (communicatie/IT medewerkers, administratieve medewerkers …).

Burgers in beweging

Scroll to Top