sep
21
2023

Over zien en gezien worden

Waarom burgerinitiatieven door mensen met een migratiegeschiedenis onvoldoende gezien worden in de samenleving …

Burgerinitiatieven kunnen de laatste jaren op veel aandacht rekenen bij heel wat spelers in de samenleving. De hedendaagse maatschappij waarin individualisering, digitalisering en globalisering toenemen, is een ideale voedingsbodem voor burgerinitiatief. Mensen wachten niet langer het initiatief van een overheid of andere gevestigde spelers af, maar zetten op eigen kracht projecten en initiatieven op rond thema’s en kwesties die hen persoonlijk aanbelangen.

Dat leidt tot wijzigende relaties tussen burgers, overheden, markt- en middenveldspelers. Alle partijen zijn zoekende hoe ze die relatie kunnen vormgeven. De evolutie naar vermaatschappelijking in verschillende beleidsdomeinen waarbij de focus op de eigen kracht van de burger en zijn netwerk wordt gelegd, versterkt de aandacht voor het eigen initiatief van burgers.

Binnen de context van dat verschuivend krachtenveld stellen we ons de vraag of het initiatief van alle burgers wordt gecapteerd, dan wel vooral het initiatief van een specifiek profiel van trekkers. Want voor wie een betekenisvolle relatie wil aangaan met burgerinitiatieven om zo een democratische en solidaire samenleving vorm te geven, zouden alle burgerinitiatieven als potentiële gelijkwaardige partners zichtbaar moeten zijn.

Maar daar knelt het schoentje. Niet alle burgerinitiatieven worden gevat in het discours van burgerinitiatieven. Heel wat onderzoekers lijken bij het bestuderen van burgerinitiatieven in hoofdzaak uit te komen bij initiatieven van hoger opgeleide witte burgers. Zij observeren dat ook nieuwe burgerinitiatieven er niet (voldoende) in slagen om burgers met een migratieachtergrond te betrekken.

Daartegenover staan andere observaties. Een aantal auteurs biedt een rijk overzicht van etnisch-cultureel zeer diverse burgerinitiatieven, vaak benoemd als etnisch-culturele zelforganisaties1. Bovendien versterken binnen het decreet op het sociaal-cultureel volwassenenwerk etnisch-culturele federaties meer dan 1.500 autonome initiatieven van mensen met een migratieachtergrond. Die initiatieven blijven tot op heden onderbelicht binnen de context van het discours over burgerinitiatieven of ontsnappen aan de aandacht van wie zich wil verhouden tot burgerinitiatieven.

Die vaststelling vroeg een nadere verkenning. Waarom is er in het discours over burgerinitiatieven een blinde vlek voor initiatieven opgezet door mensen met een migratiegeschiedenis? Ligt dat aan een andere terminologie? Beantwoorden ze niet aan het beeld van burgerinitiatieven dat mensen voor ogen hebben? Of zorgen gescheiden werelden tussen initiatiefnemers en andere actoren voor een bias? Kortom, voldoende vragen en assumpties om verder te verkennen.

  • Aznag K., Pinoy B., Laoukili F., Kasmi A., Ouchan A., Bonne G., Lufungula W.M., Channouf J. en Vanderhulst N.
  • 2023
  • gratis

Scroll to Top