27
2022
De 4 troeven van EFQM 2020
Kwaliteitszorg, Leidinggeven, Organisatiebeleid, Zakelijk beleid
Ook voor sociaal-culturele organisaties is kwaliteitszorg een belangrijk aandachtspunt. Heel wat organisaties worstelen echter nog steeds met de uitvoering ervan. Meer bepaald duiken er vaak vragen op als het over de keuze gaat van de te volgen kwaliteitsmodellen. Die modellen zijn talrijk voorhanden en hebben allemaal hun waarde. Maar voor social-profitorganisaties heeft EFQM 2020 alvast vier sterke troeven in petto.
1. Fundamenteel herwerkt
European Foundation for Quality Management, kortweg EFQM, zag in 1988 het levenslicht en onderging sindsdien al een aantal maal een actualisatie. Maar de herwerking van EFQM tot EFQM 2020 die najaar 2019 plaatsvond, mag je op z’n minst grondig noemen.
EFQM is een op en top Europees model en baseert zich op enkele belangrijke Europese waarden en verdragen zoals het ‘Europees verdrag voor de rechten van de mens’ (1950) en het ‘Europees Sociaal Handvest, sociale rechten en grondrechten op de werkvloer’ (1996). Van recentere datum is de VN-Agenda voor Duurzame Ontwikkeling met daarin de 17 Sustainable Development Goals (SDG’s) die wereldwijd een belangrijk instrument zijn voor civiel sociaal-cuturele actoren.
Bij het proces van de herwerking van het EFQM-model waren heel wat social-profitorganisaties betrokken, niet verwonderlijk dus dat EFQM 2020 duidelijk aansluiting vindt bij wat er bij deze organisaties en sector leeft.
Het inzetten op de SDG’s zorgt er ook voor dat EFQM 2020 vanuit een holistisch perspectief naar organisaties kijkt. Op deze wijze is het niet alleen een open model dat je als organisatie op weg zet naar de toekomst zonder dat je daarbij belanghebbenden uit het oog verliest. EFQM biedt je ook een duidelijk dashboard waardoor het een sterk instrument is voor organisatieontwikkeling.
2. Megatrends en ecosysteem
EFQM 2020 schenkt bijzondere aandacht aan twee begrippen: megatrends en ecosysteem. Megatrends doen je nadenken over de grote ontwikkelingen die een invloed op de werking van je organisatie kunnen hebben. Wat is de impact van demografische veranderingen en sociale diversiteit? Wat met technologische veranderingen, digitale disruptie? …
Het begrip ecosysteem slaat op het deel van de samenleving dat je beïnvloedt en dat deel waardoor je beïnvloed wordt. Een analyse van dit systeem geeft je een goed beeld van de vaak zeer diverse spelers in je omgeving en van je eigen positie.
Door met ‘megatrends’ en ‘ecosysteem’ aan de slag te gaan ben je als organisatie stevig gewapend om een grondige context- en stakeholdersanalyse uit te voeren en je positiebepaling goed in te schatten. Zo stuurt EFQM2020 je niet alleen in het heden maar biedt het ook een kader om te anticiperen en te reageren op veranderingen. Geen onbelangrijk gegeven voor sociaal-culturele organisaties.
3. Vijf kernthema’s
EFQM 2020 baseert zich op een vijftal kernthema’s die stuk voor stuk belangrijk zijn voor het organisatiebeleid van socialprofit-organisaties. In de eerste plaats is er de aandacht voor het belang van ‘Cultuur’, ‘Leiderschap’, ‘Transformatie en prestaties’. Maar ook het ‘Flexibel en adaptief werken’ en de aandacht voor de ‘Toekomst’ zijn verankerd in het model.
4. Een drieluik uit de oude doos
De hoofdstructuur van het model is opgebouwd rond drie kernelementen: richting, uitvoering en resultaten. Voor waardengedreven organisaties zijn deze elementen cruciaal.
Richting gaat over het ‘waarom’ van een organisatie. Zeg maar de missie, de visie en strategie. EFQM2020 biedt je uitgebreid de kans om na te gaan of je de benadering van de richting van je organisatie goed aanpakt. Voldoet die benadering aan de behoeften van je stakeholders? Worden je missie en visie wel passend beschreven? En zijn ze voldoende toekomstgericht ontworpen? …
Uitvoering slaat op de vraag hoe de organisatie denkt haar missie en strategie waar te maken. Hier neem je de doelstellingen van je organisatie en de behaalde resultaten onder de loep. Deze denkoefening vormt de basis voor verbeteringen voor de toekomst.
Resultaten gaat over wat je organisatie al bereikt hebt en nog wil bereiken in de toekomst. Hier komt ook de tevredenheid van je stakeholders in het vizier.
Dankzij dit drieluik ga je niet alleen na of de resultaten die je boekt helder verbonden zijn met de missie, visie en strategie van jouw organisatie. Je onderwerpt ook de betrouwbaarheid van je gegevens aan een kritische blik. Ten slotte zet EFQM 2020 je aan tot benchmarking en leer je hieruit de juiste lessen te trekken.
De moeite van het verkennen
EFQM 2020 kent voor- en tegenstanders. Sommigen vinden de holistische aanpak van het model erg inspirerend, terwijl anderen het geheel als wollig ervaren. Zij zweren bij de vorige versie die inzet op meer afgebakende en gedetailleerde gebieden.
Ervaring leert dat je het nieuwe model sneller in de vingers krijgt als je er ter inleiding de vorige versie bijneemt. Een exacte vergelijking maken tussen beide modellen is echter zinloos. EFQM 2020 is eenvoudig weg anders opgesteld, maar sluit ontegensprekelijk nauw aan bij de werking van sociaal-culturele organisaties. Daarom alleen al is het model de moeite van het verkennen waard.
Meer weten?
- https://www.efqm.org/
- https://www.efqm.org/efqm-model/ (hier kan je het model gratis downloaden)
- http://bbest.be/nl (Bbest is Belgische partnerorganisatie van EFQM)
