14
2022
Ferm laat water groeien
Tekst: Monique De Dobbeleer | Foto: Ferm vzw
De globale klimaatopwarming laat zich sneller voelen dan verwacht, ook in ons land dat al geruime tijd met extreme waterschaarste en dalende grondwaterstanden kampt. Dat feit en de maatschappelijke tol van de recente watersnood, doen alarmbellen afgaan. Maar lang niet bij iedereen. Een groot deel van de samenleving voelt de urgentie (nog) niet om zich hierop voor te bereiden. Het staat nochtans buiten kijf dat we ons moeten aanpassen om een duurzame toekomst veilig te stellen voor iedereen. Daar wil Ferm aan meewerken. Als middenveldorganisatie kunnen we onze eigen bijdrage leveren.
Water prioritair
De immense en toenemende verharding van onze bodem werkt waterschaarste en wateroverlast in de hand. Er is steeds minder ruimte om water op te vangen en te bergen. Om wateroverlast tegen te gaan en om water te sparen, moet de bodem zoveel mogelijk open. In het versteende Vlaanderen is dat een gigantische opdracht voor overheden, industrie en landbouw. Wij onderzochten wat burgers zelf kunnen doen en gingen te rade bij experten.
Het thema ‘Water’ groeide uit tot een van onze prioritaire maatschappelijke actiepunten. Duurzaamheid staat hoog op de agenda bij Ferm, dat blijkt ook uit onze recente ledenbevraging. Vrouwen zijn er zich goed van bewust dat ze ook hun verantwoordelijkheid moet opnemen bij de uitdagingen die gepaard gaan met de klimaatverandering. De urgentie is hoog. Passief toekijken is geen optie meer, wel zelf ondernemen en veranderen.
Regenwater opvangen
We ontdekten het enorme potentieel van de ruim twee miljoen particuliere tuinen in Vlaanderen, goed voor 10% van onze oppervlakte. Deze kunnen veel meer regenwater opvangen dan nu het geval is. Op voorwaarde dat veel meer tuineigenaars op een andere manier willen (leren) kijken naar hun (voor)tuin.
Hoe doe je tuineigenaars afstand nemen van een decennialang ingesleten gedragspatroon?
Want dat strak gemaaide gazon, die grote terrassen, zwembaden, verharde tuinpaden en opritten laten geen of te weinig water door. Hoe doe je tuineigenaars afstand nemen van een decennialang ingesleten gedragspatroon? Geen evidente opgave! Ook een groot deel van onze leden investeerde in een minder watervriendelijke keuze.
Elke bijdrage telt
Ferm is een organisatie van doeners, mensen informeren en sensibiliseren is belangrijk maar onvoldoende. We willen ze ook handvatten aanreiken om zelf een deel van de oplossing te (willen) zijn. Dus moeten we ze laten zien dat het ook anders kan, via een positief en wervend verhaal.
We kozen voor de boodschap: ‘wie deelneemt scoort, met weinig moeite, waterwinst in eigen tuin en draagt bij aan de toekomst. En elke druppel telt.’ Zo kwamen we moeiteloos tot de campagnenaam ‘Waterwinners’ en de slogan ‘Hier groeit water’.
Campagne Waterwinners
In een eerste fase willen we vooral leden en fans van Ferm aanmoedigen. Ons sterk lokaal netwerk is een belangrijke troef. Het landelijk gebied telt veel tuineigenaars en er is dus een grote kans op waterwinst. We willen die tuineigenaars ook aanmoedigen om zelf inspirerende voorbeelden te delen.
Voor de campagne ‘te velde’ werkten we een afficheactie uit. De raamaffiche is een product van eigen huis. Waterwinners kunnen kiezen: het gras minder maaien, steen en gazon vervangen door groen of bomen, een regenton plaatsen of verharding definitief weghalen of … alles tegelijk doen. Wie de affiche uithangt, geeft ook het signaal aan buren en voorbijgangers dat hij of zij regenwater opvangen belangrijk genoeg vindt om de tuin anders te beheren.
We lanceerden de campagne met een persmoment in een natuurlijke tuin en lieten er peuters met regenwater de bloemenweide gieten. Zij stonden symbool voor de toekomstige generaties van wie we de drinkwatervoorraad moeten veiligstellen. Deze boodschap haalde de nationale pers: VRT, VTM, Belga, e.a. 80.000 raamaffiches gingen de deur uit, onder meer via ons magazine.
Tips en inspirerende voorbeelden
In het magazine van Ferm publiceerden we interviews met hydrologen, met Frank Deboosere en met tuinexperten. Op de website waterwinners.be vinden bezoekers inspirerende voorbeelden en getuigenissen van experten. Een animatiefilmpje zorgt voor de luchtige noot. Het pakt bezoekers meteen bij het nekvel met de boodschap dat meedoen voor iedereen winst is.
We organiseerden een webinar en stellen die nu gratis open voor iedereen die meer wil weten over de aanleg en het onderhoud van tuinen die genoeg regenwater laten insijpelen en minder water nodig hebben. Op Facebook en Instagram plaatsen we regelmatig tips en boodschappen rond water. We stimuleren tuineigenaars om, via een wedstrijd, foto’s te delen van inspirerende voorbeelden uit eigen tuin.
Na die eerste sensibiliseringcampagne gaan we nog een stap verder. We bereiden experimenten voor om burgers samen te laten werken aan ontharding van voortuinen in hun buurt. Hiervoor doen we beroep op externe expertise en hopen met de goede voorbeelden zoveel mogelijk tuineigenaars in Vlaanderen te inspireren. Want élke tuin en élke druppel telt.
Meer informatie
- Monique De Dobbeleer is directeur van vrouwennetwerk Ferm vzw.
- Surf naar www.samenferm.be voor meer informatie.
- Dit artikel verscheen eerder in het Socius-magazine 2021.
