23
2024
Kritisch kijken naar jezelf en je omgeving in de PRH-vorming ‘Leven met chronische pijn’
Rollen en functies, Sociaal-cultureel werken
Greet Balemans is cursusbegeleider bij PRH Persoonlijkheid en Relaties vzw. PRH inspireert en geeft vorming voor je persoonlijke en relationele groei. Ze schreef deze tekst voor de Socius-training ‘Rollen en functies voor communicatiemedewerkers’.
PRH geeft vormingen zodat zoveel mogelijk mensen de wereld verrijken met hun unieke bijdrage. Ook mensen met beperkingen kunnen zichzelf ontplooien. Ze kunnen op hun maat en binnen hun mogelijkheden en grenzen de wereld vullen met hun unieke bijdrage en zo bijdragen aan een meer duurzame, solidaire, inclusieve en democratische samenleving.
Vanuit onze PRH-missie zetten we daarom de workshop ‘Leven met chronische pijn’ op. We zien namelijk een aantal maatschappelijke drempels over mensen met chronische pijn/beperking. Zo heerst bijvoorbeeld het beeld dat mensen met chronische pijn/beperking nutteloos zijn voor de maatschappij; ze kunnen niks meer. Verder bestaat er in de maatschappij een overwaardering van het activisme, van het lichaam ook. Denk aan het beeld van “wie actief is, is zinvol bezig”. Mensen identificeren zich met hun job.
Mensen met chronische pijn/beperking nemen die beelden vaak over en kijken op die manier naar zichzelf. “Nu ik niet meer kan werken of nu ik niet meer (ten volle) actief ben, weet ik niet meer wie ik ben. Mijn gevoel van eigenwaarde is weg”, horen we vaak.
PRH biedt antwoorden
Vanuit mijn ervaring als coach-trainer van de workshop ‘Leven met chronische pijn’ doe ik enkele vaststellingen.
Mensen met chronische pijn/beperking worden in een veilige omgeving aangemoedigd om te praten over hun pijn en last, zonder beoordeeld te worden. Ik nodig hen uit om kritisch te kijken naar welke uitdagingen ze tegenkomen wanneer ze deelnemen aan het maatschappelijke leven; en welke oplossingen ze daar tegenover kunnen plaatsen. “In deze groep heb ik me voor het eerst kwetsbaar kunnen tonen over mijn chronische pijn; dat is nieuw voor mij. Ik ga proberen om dat vaker te doen”, vertelt een van de deelnemers.
De praktijk die we opzetten, faciliteert een àndere blik. De deelnemers leren ànders kijken naar zichzelf, ànders dan het heersende maatschappijbeeld. Al onderzoekend leren ze zien dat ze niet samenvallen met hun pijn en beperkingen. “De workshop heeft me veel inzichten gegeven, ik heb bijgeleerd over mezelf”, getuigt een deelnemer. “De workshop heeft me geholpen ànders te spreken over mijn pijn”, klinkt het. Door stil te staan en kritisch te kijken naar zichzelf en naar hun omgeving, ervaren ze dat ze zijn meer dan hun pijn. Zo stellen ze hun zelfbeeld bij. “De workshop maakt me er meer bewust van dat ik niet langer wil vechten tegen mijn pijn”, klinkt het.
Ik moedig hen aan om kritisch te kijken naar het heersende maatschappijbeeld en om dat beeld aan te passen. Binnen de veilige verbinding die gefaciliteerd wordt in de groep, oefenen de deelnemers om vanuit dat aangepaste zelfbeeld naar zichzelf te kijken en om anders over zichzelf en hun beperkingen te spreken.
Greet Balemans
Ik moedig hen aan om kritisch te kijken naar het heersende maatschappijbeeld en om dat beeld aan te passen.
Ze doen de ervaring op stil te vallen en nieuwe kennis te verwerven door hun eigen persoonlijkheid te onderzoeken en in handen te nemen. Uit de reacties horen we dat “het positief is om ervaringen met anderen uit te wisselen” en dat “het deugd doet om begrip en herkenning te voelen van lotgenoten”.
In een veilige warm-menselijke omgeving die door de coach-trainer gecreëerd en gefaciliteerd wordt, verbinden de deelnemers zich met elkaar en worden ze aangemoedigd in dialoog te gaan, waarbij normen en waarden zoals respect voor verschillen, empathie, solidariteit worden nagestreefd. “Het is de eerste keer dat ik zoiets volg waar er niet alleen bij de pijn en de miserie wordt stilgestaan, want dat is soms zwaar om te horen van elkaar. Het stilstaan bij het positieve – dat er ook is – heeft me veel deugd gedaan”, sluit een deelnemer af.
