Inspiratiemoment ‘Burgerinitiatieven en de kracht van plekken’

Het inspiratiemoment is volzet, neem contact op met Nele Vanderhulst voor meer informatie.

Een plek doet wat met mensen. Mensen doen wat met plekken. Op donderdag 22 september brengen we in beeld op welke manier burgerinitiatieven nieuwe sociaal-culturele plekken doen ontstaan of hoe plekken mensen kunnen mobiliseren. Het gebouw, de ruimte, de locatie, … of omgekeerd het gebrek eraan blijken vaak drivers te zijn in het initiatief van mensen.

We zetten het vergrootglas op enkele burgerinitiatieven en hun directe relatie tot een plek of publieke ruimte. Welke verschillende tactieken gebruiken burgers om plekken en ruimte te mobiliseren. En hoe kan je als sociaal-cultureel werker mee ruimte maken voor burgers en hun initiatieven?

Het inspiratiemoment ‘Burgerinitiatieven en de kracht van plekken’ is een dag doorspekt met inspirerende cases, een vleugje architectuur en een gezonde portie sociale geografie.

Het programma

10u Onthaal met koffie

10u30 De kracht van plekken door de ogen van trekkers van burgerinitiatieven

De voorbije weken interviewde Endeavour, bureau voor sociaal ruimtelijk onderzoek en co-creatie, heel wat trekkers van burgerinitiatieven die iets doen met een plek. Een plek waar ze van dromen, een plek die ze van kinds af kennen, een plek die ze anders ervaren dan het grote publiek, … De hamvraag: op welke manier bepaalt de plek hun activiteiten of op welke manier geven hun activiteiten vorm aan de plek? Hun sociaal-culturele verhalen worden naast inzichten uit de sociale geografie en stadsplanning gelegd.

Tim Devos en Sophie Leroy bespreken met jullie hun bevindingen. Welke relevante lessen zijn er uit deze gesprekken te halen over hoe ondersteunende actoren zich kunnen verbinden met plekgerichte en plekgedreven burgerinitiatieven? Na de presentatie werken we in groepen en verrijken we de inzichten met de ervaringen die jullie als sociaal-cultureel werker of ambtenaar hebben met plekgedreven of plekgerichte burgerinitiatieven.

12u15 Lunch

13u15 – 16u Dompel je onder in de kracht van plekken

We schotelen je vier inspiratiesessies voor, telkens goed voor 75 minuten beleefplezier. Je kan er twee kiezen. Voor alle zekerheid vragen we je ook een reservekeuze aan te duiden.

1. Een blik op de Blikfabriek (rondleiding)

We zijn niet zomaar te gast in De Blikfabriek. De Blikfabriek is een sociaal-cultureel project dat de oude leegstaande Crownfabriek van een tijdelijke invulling voorziet. De voormalige verpakkingsfabriek is na een transformatie intussen de thuishaven geworden van buurtbewoners, creatieve ondernemers, startups, sport- en culturele activiteiten. Laat je onderdompelen in deze levendige plek en kom te weten hoe ze beheerd wordt, welke toekomstplannen er zijn, op welke manier verschillende initiatieven hun weg vinden naar deze plek. Na deze rondleiding heeft De Blikfabriek voor jou geen geheimen meer.

2. Aan de slag met De Grote Verbouwing (lezing en interactieve workshop)

Hanne Mangelschots en Roeland Dudal, beiden architect en actief bij het cultureel innovatiehuis Architecture Workroom Brussels, presenteren je De Grote Verbouwing 2020-2030. Door op veel plaatsen tegelijk Toekomstplekken, zoals klimaatstraten, maakleerplekken of voedsellanden te creëren, komt de noodzakelijke transitie van onze leefomgeving naar een duurzame en solidaire samenleving dichterbij. In De Grote Verbouwing werken ondernemende burgers, overheden, bedrijven, financiers, wetenschappers en organisaties samen aan daadwerkelijke doorbraken en prestaties.

Aan de hand van concrete voorbeelden, waarbij burgerinitiatieven bijdragen aan nieuwe types projecten, gaan Hanne en Roeland in deze lezing en workshop samen met jullie op zoek naar het raamwerk dat (lokale) overheden en organisaties kunnen bieden, om burgerinitiatieven de wind in de zeilen te geven en samen te bouwen aan de straten, de gebouwen, de wijken, de stad en de landschappen die we willen realiseren. Kunnen we onze krachten bundelen om verandering te vermenigvuldigen?

3. Maak kennis met Ons Buurtpunt (doe-het-zelf-workshop)

De voorbije decennia verdwenen winkels en dienstverlening uit heel wat dorpen en stadswijken. Daarmee verdween op veel plaatsen ook de gelegenheid tot ontmoeten. Na jaren van leemte zien we steeds meer buurtbewoners, vaak in samenwerking met lokale actoren, een buurtpunt opstarten, niet geheel toevallig vaak op een plek van betekenis. Ze brengen zo opnieuw leven in hun buurt.

Sluit aan bij deze workshop als je wil ontdekken wat een buurtpunt is, als je wil weten hoe je ermee van start gaat en waar je inspiratie vindt. Anne-Marie Vangeenberghe, interteamlid Boerenbond – Cera helpt je graag op weg. Ze ligt mee aan de basis van het project onsbuurtpunt.be en begeleidt diverse samenwerkingsvormen. Stroop je mouwen maar op voor deze doe-het-zelf-workshop.

4. MolenWest Square… een unieke samenwerking tussen ontwerpers en burgers (lezing en vraaggesprek)

In 2020 opende MolenWest Square. Een braakliggend terrein van 2800 m² in de buurt van het Weststation in Molenbeek transformeerde voor een periode van minstens drie jaar in een plek voor en door de buurt. Een overdekte ruimte voor sportactiviteiten, containers voor ludieke en creatieve activiteiten van buurtverenigingen voor jongeren, een fablab dat openstaat voor buurtbewoners, een nieuwe wijkantenne van de gemeente: het zijn slechts enkele onderdelen die inspelen op de noden en behoeften van de buurt. Van bij het ontwerp moest deze plaats een plek zijn waar verenigingen, actief in de buurt, hun activiteiten konden organiseren.

Hoe MolenWest Square inspeelt op en speelt met de buurt, kom je te weten van Ghizlane Zaïd, initiatiefneemster van Samen voor Morgen, en Bert Gellynck, partner in 1010 Architecture Urbanism. Zij hebben het over de unieke samenwerking tussen buurt en ontwerpers, over de succesfactoren die maken dat deze plek effectief gebruikt en beheerd wordt door burgers en hun initiatieven.

16u Netwerkdrink

17u Einde

Voor wie?

Sociaal-cultureel werkers, ambtenaren of andere professionals die samenwerken met burgerinitiatieven of aansluiting zoeken bij nieuwe dynamieken in de civiele samenleving.

Praktisch

• Het inspiratiemoment vindt plaats op donderdag 22 september van 10 u. tot 17u. in De Blikfabriek (Krugerstraat 232 in Hoboken).
• De deelnameprijs bedraagt 60 euro, lunch inbegrepen.

Het inspiratiemoment is volzet, neem contact op met Nele Vanderhulst voor meer informatie.