Spreiding & schaal, internationale (samen)werking & netwerking

Regionale en landelijke organisaties uit de sector van het sociaal-cultureel volwassenenwerk moeten hun relevantie voor de toegewezen regio of voor Vlaanderen – al dan niet met inbegrip van Brussel – aantonen. De actieradius van burgerinitiatieven is minder eenduidig en hangt van verschillende factoren af.

Heel wat organisaties uit het civiel sociaal-cultureel werkveld werken rond maatschappelijke kwesties die ver voorbij onze landsgrenzen spelen. Daarom gaan sommige organisaties internationale samenwerkingen aan. Europa moedigt dat ook aan en stelt subsidies ter beschikking waarmee
ze kunnen bijdragen aan doelstellingen van de Europese Unie, zoals vrede, inclusie, gelijke kansen en duurzame ontwikkeling.

Spreiding & schaal

Per 10.000 inwoners telt Vlaanderen 12 à 13 lokale groepen van organisaties uit het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Daar komen nog eens 18 à 27 andere lokale middenveldgroepen per 10.000 inwoners bij. Alles samen telt Vlaanderen dus zo’n 30 à 40 lokale sociaal-culturele groepen per 10.000 inwoners.

Figuur: totaal aantal fysieke groepen van sociaal-cultureel volwassenenwerk per provincie, een vergelijking per 10.000 inwoners (2021)1

Burgerinitiatieven krijgen makkelijker voet aan de grond in een stedelijke context waar meer mensen dichter op elkaar initiatief nemen en maatschappelijke uitdagingen zoals diversiteit en duurzaamheid meer zichtbaar zijn. Gevestigde middenveldspelers zijn dan weer sterker lokaal verankerd op het platteland. Veel lokale groepen vonden er hun oorsprong in tijden van verzuiling.

Internationale (samen)werking & netwerking

Meer dan de helft van de sociaal-culturele volwassenenorganisaties is actief over de landsgrenzen heen. Ze bezoeken buitenlandse partnerorganisaties, wisselen kennis en ervaringen uit, slaan de handen in elkaar, ontwikkelen samen praktijken of plaatsen standpunten op de internationale agenda.

Figuur: gerapporteerde internationale samenwerking naar gerichtheid van de organisatie2

Heel wat Europese programma’s en fondsen bieden kansen voor civiele sociaal-culturele actoren uit Vlaanderen en Brussel. De mogelijkheden zijn divers, maar in de praktijk niet altijd even toegankelijk. Zo zit de ondersteuning voor de toeleiding naar deze programma’s en fondsen verspreid tussen verschillende sleutelactoren.

Tot slot zijn er zowel voor doelgroepen als voor specifieke thematische maatschappelijke uitdagingen tal van Europese netwerken en onafhankelijke organisaties waarbij spelers uit Vlaanderen en Brussel (kunnen) aansluiten.

Meer weten?

Je vindt veel meer informatie over de rol van de spreiding & schaal en de internationale (samen)werking en netwerking in het civiel sociaal-cultureel werkveld in de landschapstekening (deel 2 – hoofdstuk 5 en 6).

  1. Bron: Departement CJM, lokale vrijetijdsmonitor ↩︎
  2. Bron: analyse subsidieaanvragen 2021-2025 (Socius) ↩︎
Scroll to Top