10 stromen in het sociaal-cultureel volwassenenwerk

Het sociaal-cultureel volwassenenwerk kan je voorstellen als een 10-stromenland. De stromen staan voor de inhoudelijke veranderingen die organisaties in de samenleving voor ogen hebben.

Sociaal-culturele volwassenenorganisaties bewegen zich vaak op één of meer van deze 10 stromen, maar finaal werken ze allemaal toe naar een duurzame, rechtvaardige samenleving:

• de regio en haar bewoners bewegen
• deelnemen en deelhebben (sociaal, maatschappelijk, cultureel en politiek)
• solidair samenleven
• inclusief samenleven
• duurzaam (samen)leven
• delen (als alternatief voor hebben)
• zin geven en identiteit vormen
• veerkrachtig leven
• werkbaar werken
• internationaal vredevol samenleven

_{Figuur: 10 stromen en hun zijstromen in het sociaal-cultureel volwassenenwerk}¹

10 stromen in het sociaal-cultureel volwassenenwerk

Het sociaal-cultureel volwassenenwerk kan je voorstellen als een 10-stromenland. De stromen staan voor de inhoudelijke veranderingen die organisaties in de samenleving voor ogen hebben.

Sociaal-culturele volwassenenorganisaties bewegen zich vaak op één of meer van deze 10 stromen, maar finaal werken ze allemaal toe naar een duurzame, rechtvaardige samenleving:

• de regio en haar bewoners bewegen
• deelnemen en deelhebben (sociaal, maatschappelijk, cultureel en politiek)
• solidair samenleven
• inclusief samenleven
• duurzaam (samen)leven
• delen (als alternatief voor hebben)
• zin geven en identiteit vormen
• veerkrachtig leven
• werkbaar werken
• internationaal vredevol samenleven

_{Figuur: 10 stromen en hun zijstromen in het sociaal-cultureel volwassenenwerk}¹

15 stromen in het civiel sociaal-cultureel werkveld

Heel wat burgerinitiatieven spelen in op een van de tien stromen die je hierboven terugvindt, maar daarnaast nemen groepen burgers ook initiatief op 5 bijkomende stromen:

• internationale solidariteit ontwikkelen
• bouwen aan leefbare buurten
• erfgoed waarderen en beleven
• samen vorm geven aan zorg
• publieke ruimte vorm geven

Zo zien we 15 stromen in het civiel sociaal-cultureel werkveld (sociaal-cultureel volwassenenwerk én burgerinitiatieven samen).

_{Figuur: 15 stromen in het civiel sociaal-cultureel werkveld}³

Polsslag van de samenleving

Sociaal-culturele volwassenenorganisaties, burgerinitiatieven en andere spelers op het Vlaamse middenveld spelen in op een brede waaier aan thema’s en ambities. Alle interesses en kwesties die opborrelen in de leefwereld van hun deelhebbers en deelnemers kunnen aan bod komen.

Veel van die thema’s zien we terugkomen in heersende maatschappelijke debatten over bijvoorbeeld duurzame ontwikkeling, superdiversiteit, sociaal-economische ongelijkheden, welzijn en welbevinden en technologische ontwikkelingen. Andere kwesties die civiele sociaal-culturele actoren onder de publieke aandacht brengen, zijn dan weer nieuw.

Verstedelijking versterkt thematische verscheidenheid

De thema’s waarvoor lokale middenveldspelers zich inzetten, hangen samen met de graad van verstedelijking. Naarmate die toeneemt, zien we een grotere gelaagdheid in de thema’s en komen relatief meer kwesties aan bod die gerelateerd zijn aan bijvoorbeeld armoede, etnisch-culturele diversiteit en vluchtelingen.

_{Figuur: % lokale middenveldorganisaties in een selectie van 10 thematische groepen naar soort gemeente}⁴

Meer weten?

Je vindt veel meer informatie over de rol van thema’s in het civiel sociaal-cultureel werkveld in de landschapstekening (deel 2 – hoofdstuk 2).