Bovenbouw cultuur

De bovenbouw cultuur is een noemer voor het geheel van organisaties die achter de schermen bijdragen aan de ontwikkeling en ondersteuning van het brede culturele veld. In de bovenbouw onderscheiden we vier verschillende actoren:

• beleidsvoorbereiding en -uitvoering
• beleidsadvies
• steunpunten
• belangenbehartigers

Het beleidsvoorbereidend- en uitvoerend werk met betrekking tot het sociaal-cultureel werk ligt in de handen van de administratie, meer bepaald het Departement Cultuur, Jeugd en Media. Dat departement beschikt over een aparte Afdeling Sociaal-cultureel werk, die onder meer toeziet op het decreet ‘Sociaal-cultureel Volwassenenwerk’.

Het beleidsvoorbereidend en -uitvoerend werk heeft onder meer betrekking op de regelgeving en subsidievoorwaarden. Het Departement staat verder in voor de uitbetaling van de subsidies, het opvolgen van organisaties en hun voortgangsrapportage en het organiseren van visitatie- en beoordelingscommissies.

Al dit werk omvat niet het maken of het uittekenen van het beleid zelf. Dat is de verantwoordelijkheid van de bevoegde minister en zijn of haar kabinet.

De SARC is de strategische adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media. De SARC maakt organisatorisch deel uit van het Departement Cultuur, Jeugd en Media.

Binnen de adviesraad vindt er overleg plaats tussen vertegenwoordigers uit het maatschappelijke middenveld en onafhankelijke deskundigen. De leden van de SARC worden door de Vlaamse Regering benoemd voor een termijn van 4 jaar. Voor vertegenwoordigers van het maatschappelijke middenveld gebeurt dit op voordracht van representatieve middenveldorganisaties, voor onafhankelijke deskundigen na een openbare oproep tot kandidaatstelling.

De adviezen en studies die voortkomen uit dit overleg worden bezorgd aan de Vlaamse Regering en aan het Vlaams Parlement.

In de bovenbouw cultuur zijn verschillende steunpunten actief. We onderscheiden twee soorten: sectorale steunpunten en transversale steunpunten.

Sectorale steunpunten staan in voor de ondersteuning van een specifieke sector. Ze hebben daarbij vier kerntaken. Ze staan in voor praktijkondersteuning en praktijkontwikkeling, nemen de beeldvorming en promotie op zich en vervullen een platformfunctie.

Socius is het steunpunt voor het sociaal-cultureel werk in Vlaanderen en Brussel. Naast Socius zijn er nog drie andere sectorale steunpunten:

• FARO: sector cultureel erfgoed
• Kunstenpunt: sector beeldende kunsten, podiumkunsten en klassieke muziek
• Circuscentrum: circussector

Transversale steunpunten bouwen hun werking uit rond een specifiek thema waarvoor ze ondersteuning voorzien over de volledige cultuur-, jeugd- en sportsector heen. Er zijn vijf transversale steunpunten.

• Cultuurloket: zakelijke ondersteuning voor de cultuursector
• Cultuurconnect: digitale innovatie in kunst en cultuur
• publiq: communicatie publieke vrijetijdsaanbod (UiTinVlaanderen)
• Demos: gelijkheid en participatie in de cultuur-, jeugd- en sportsector
• Pulse Transitienetwerk: duurzaamheid in de cultuur-, jeugd- en sportsector

In de bovenbouw cultuur zijn verschillende belangenbehartigers actief. Deze organisaties nemen de verdediging en behartiging van de belangen op van de organisaties uit de sector waaraan ze verbonden zijn.

De Federatie is de belangenbehartiger die de belangen van het sociaal-cultureel volwassenenwerk en de amateurkunsten verdedigt. Het is een autonome en onafhankelijke vzw, opgericht door erkende organisaties.